ΑΠΟ ΤΗΝ “ΠΡΩΤΗ” ΣΤΗΝ “ΔΕΥΤΕΡΗ” ΡΩΜΗ

ΑΠΟ ΤΗΝ “ΠΡΩΤΗ” ΣΤΗΝ “ΔΕΥΤΕΡΗ” ΡΩΜΗ

Μία ἐξαιρετικὴ ἐπιστημονικὴ μελέτη στὸ ΕΝΖΥΜΟ ΙΘ, ποὺ κυκλοφορεῖ:

ΑΠΟ ΤΗΝ “ΠΡΩΤΗ” ΣΤΗΝ “ΔΕΥΤΕΡΗ” ΡΩΜΗ

Η ΜΕΤΑΦΟΡΑ ΤΟΥ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟΥ ΚΕΝΤΡΟΥ ΤΗΣ ΡΩΜΑΪΚΗΣ ΑΥΤΟΚΡΑΤΟΡΙΑΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΔΥΣΗ ΣΤΗΝ ΑΝΑΤΟΛΗ ΚΑΙ ΤΟ ΠΕΡΑΣΜΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΡΩΜΗ ΣΤΟ «ΒΥΖΑΝΤΙΟ».

ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΕΙΣ ΣΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΤΟΥ ΒΥΖΑΝΤΙΟΥ

ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ ΤΣΑΚΛΙΔΗΣ

Ἡ μεταφορὰ τῆς αὐτοκρατορικῆς ἕδρας ἀπὸ τὴν Ρώμη στὴν Κωνσταντινούπολη ἦταν ἕνα κοσμοϊστορικὸ γεγονὸς ὥστε νὰ δικαιολογεῖ τὸν χαρακτηρισμὸ τοῦ Κωνσταντίνου ὡς «Μέγας», γιατὶ ἡ Αὐτοκρατορία στὴν Ἀνατολὴ βοηθήθηκε μ’ αὐτὸν τὸν τρόπο νὰ διαρκέσει μέχρι τὸ 1453, σχεδὸν χίλια χρόνια περισσότερο ἀπ’ ὅτι στὴν Δύση.

Ἡ Κωνσταντινούπολη ἀντανακλοῦσε τὴν οἰκουμενικότητα ὡς πρωτεύουσα μιᾶς αὐτοκρατορίας ποὺ ἔμελλε νὰ διαδραματίσει σημαίνοντα ρόλο στὴν παγκόσμια ἱστορία. Ὡς ἀναφορὰ στὸν ὅρο «οἰκουμένη», κλασικὸς ὅρος ποὺ σημαίνει «τὸ κατοικούμενο μέρος» στὴν ἑλληνικὴ γλῶσσα καὶ κοσμοθεωρία, ἀντιπροσώπευε ἀπὸ πολὺ παλιὰ τὴν ἑλληνορωμαϊκὴ καὶ ὀρθόδοξη χριστιανικὴ κοσμοθεωρία, ποὺ χαρακτηρίζεται ὡς «πολιτισμένος κοσμοπολιτισμὸς» καὶ ὅπως πολὺ ὀρθὰ ἐπισημάνθηκε ὡς «ἑλληνικὴ παγκοσμιοποίηση». Ἡ Οἰκουμένη ὡς γεωγραφικὸς ὅρος στὴν Ἀρχαία Ἀνατολικὴ Μεσόγειο κάλυπτε μιὰ περιοχὴ διαβίωσης ποὺ ποίκιλλε ἀπὸ ἄποψη πολιτισμοῦ, πολιτικῆς καὶ θρησκείας στὴν προνεωτερικὴ ἐποχή. Ὁ ἐναλλακτικὸς λατινικὸς ὅρος ἦταν «orbis Romanus» καὶ ἀναφερόταν στὴν ἔννοια τοῦ «ρωμαϊκοῦ οἰκουμενισμοῦ». Ἡ ἑλληνικὴ ἔννοια «ρωμαϊκὴ οἰκουμένη» σταδιακὰ πῆρε χριστιανικὴ καὶ αὐτοκρατορικὴ χροιά, φθάνοντας νὰ σημαίνει τὸν Ὀρθόδοξο Χριστιανισμὸ ὑπὸ αὐτοκρατορικὴ διοίκηση σὲ ὁλόκληρο τὸν μεσογειακὸ κόσμο.